Beyond Koraput/ Sunabeda

4. Beyond Koraput/ Sunabeda (8 –11 oktober)
(For English just scroll down.)

~~ ~~ ~~
JEYPORE
Na een leuk en drukke week is het tijd om verder te gaan.
We zijn de heuvelgebied uitgegaan en zitten op de vlaktes van Jeypore, voorbij Koraput district. We willen de komende paar weken langs de westgrens van Orissa reizen, tussen de heuvels door en langzaam via het delta gebied richting de hoofdstad, en uiteindelijk terug naar Votaka voor een van de nationale feestdagen, Durga Puga, van 22-24 oktober.
Jeypore is veel warmer dan Sunabeda (waar het vorig jaar zelfs gesneeuwd had in de winter; gek idee als je het over India hebt). We zijn er alleen om te overnachten, het hotel zit net om de hoek van het bus station. Handig, want we vertrekken morgenochtend vroeg. We kunnen er niet zo veel van zeggen maar van wat we zien is er stoffig, oud en rommelig. Ondanks dat is de avond wandeling leuk. Wat een kleurrijke winkels, met het felle blauw van de kapsalon, het eten op straat en de winkelstalletjes. Hier, zoals in vele plaatsen, valt de stroom geregeld uit. Een verschil is dat de tijden bekend zijn zodat iedereen er rekening mee kan houden. Om precies 7 uur wordt er voor een paar uur overgeschakeld naar aggregaten, batterijlampen of kaarsen.
De volgende ochtend vroeg zitten we samengepropt in een gewone bus, om bijna 200 km naar Bhawanipatna te reizen. De bus stopt voor een lekke band, ontbijt en plas pauzes. Een keer stopte het in het bos, kennelijk voor geen reden, totdat we de chauffeur uit zagen stappen met een groot zak bananen voor de wachtende aapjes. Waarschijnlijk was hij een aanhanger van de apengod, Hanuman, de beschermgod. De hobbelige wegen zijn niet meer onwennig, alleen lijkt het alsof je op een trilplaat zit. Gerard had de grote rugzak met moeite in de bovenplank gepropt; die was er zo in getrild dat hij het met moeite eruit kreeg.
Jeypore bleek nog op een behoorlijke hoogte te liggen, want we bleven maar dalen. Onderweg nog prachtige bos paddenstoelen te koop gezien; zou je zo mee willen nemen om er iets mee te maken.
Je sta versteld dat je precies op tijd bij je eindbestemming aankomt ondanks de slechte wegen. De dienstregeling is er op berekend. Dus om half twee stapte uit in Bhawanipatna, een gezellig oud stadje gebouwd rondom de vervallen paleis van de voormalig maharadja, die gedwongen werd zijn koningrijk op te geven toen India onafhankelijk werd in 1947. De 2e maharadja was op bezoek, te zien aan de vlag die boven het paleis wapperde.
Als je bij het paleis staat kan je een voorstelling maken over hoe het was geweest in zijn hoogtij dagen, en zie je wat het geworden is. In de garage zagen we een MG en een Rolls Royce uit ongeveer 1917. Ze staan er al velen decennia; herstel werk kost een vermogen, maar zou wel een manier zijn met het verkoop van zelfs een daarvan, om het paleis to laten herleven.
Het is goed to zien dat niet alle Indiase instituties corrupt zijn, en echt een nuttige bijdrage leveren aan de gemeenschap. We waren een leuke schilderij op een muur aan het fotograferen, en werden gevraagd of we binnen wilde kijken. Het bleek een school voor voormalige kinderarbeiders. Ze werkte vroeger op jonge leeftijd bijvoorbeeld als steen-brekers, of in hotels. Hier kunnen ze doorleren tot het middelbare school en hebben een veel betere toekomst.
Na 2 of 3 dagen verplaatsen we van stad. Dus nu, 100 km en 6 uur verder zijn we beland in de volgende stadje, Bolangir (of Balangir, of Balanger; er zijn meerdere spellingen voor hetzelfde plek). De zon schijnt niet, misschien daarom dat het er wat droevig uitziet. Het zoeken naar een hotel vraagt tijd. Uiteindelijk komen we aan bij de ‘beste’ die ze hebben, met z’n lekkende kranen, geen warm water en een probleempje met kakkerlakken. Moet je nagaan hoe de andere 2 waren. MAAR het eten is super en het personeel vriendelijk. Er zijn ongeveer 10 straten die elkaar kruizen. Onze wandeling wordt verstoord door een stevige regenbui; schuilen bij de ingang van winkels is gewoon, en de enige manier om droog te blijven.
We hadden alles gezien wat de stad te bieden had, dus namen we een uitstapje in een overvolle bus naar de volgende dorp, met gevaar voor onze ledematen. De conducteur dirigeerde iedereen luidruchtig om zoveel mogelijk mensen in te proppen totdat we zo goed als op elkaars tenen stonden. Eenmaal uit de bus was het heerlijk, ondanks dat er geen bezienswaardigheden waren, om gewoon in beweging te komen.

~~ ~~ ~~

JEYPORE
After a busy and interesting week it’s time to move on.
We left the hills area behind us and are on the plains of Jeypore, beyond Koraput district. We’re planning to slowly travel along the western border of Orissa and back through the midnorthern hills towards the delta of the capital city, Bhubaneswar, and in the end return the family at Votaka for the festival of Durga Puja from 22nd October.
Jeypore is much hotter than Sunabeda (where it had even snowed last winter); funny to associate that with India. We’re only spending the night, so have a cheapy hotel around the corner from the bus station. A handy spot for our early morning departure tomorrow morning. We can’t really get a feeling of what the place is like in such a short time, but from the little we did see it’s dusty and a bit chaotic, and yet pleasant. The stall fronts are colourful, like the blue of the hairdressers in the photos, the food stalls and other shop fronts. Just as in so many places, the people suffer daily power cuts, with this difference, that they are at a set time so that everyone knows when to expect them and has done as much business as possible before the 7 p.m. deadline, or have the generator, torches or candles ready to use.
The next morning early we’re hobbling along the road in an Ordinary Service bus, which means one that gets filled to the brim. It stopped on the way for the usual flat tyre change, breakfast and toilet stops. One time it stopped in the bush for seemingly no reason, until we saw the driver getting out with a big bag of bananas to feed the waiting monkeys. He was probably a worshipper of the monkey god Hanuman, the protector.
By the time we arrive 200 km further on at Bhawanipatna you feel like you have the shakes.
As we descended from Jeypore we realised that it wasn’t on the flats at all but on a plateau. So it’s understandable that Sunabeda(more than 1300 metres in the higher regions snowed in winter.
Bhawanipatna is a friendly old place built around a dilapidating old palace. It’s still owned by the family of the first Maharaja, who was forced to accede his kingdom to the nation when it became independent in 1947. The second Maharaja was present when we were in town, as we could see from the flag flying over the palace. Standing in front of the building you could imagine how stunning it once would have been, and see the stat it is now in. In a garage on the grounds we saw a Rolls Royce and an MG, both from around 1917. They have been sitting there for many decades; restoring them would take quite a work, but once done would bring up a lot of money. Enough to get the palace renovated.
It’s good to see that some Indian institutions help their own people. While we were photographing the outside of a building we were invited inside to meet the children who were attending school there. They were all formerly used for child labour, like stone breaking and as hotel staff. At the school they’ll be able to go right through to secondary school.
Every 2 or 3 days we travel on. So now, 100 km and 6 hours on we landed in the next town, Bolangir (or Balangir, or Balanger; there are many spellings for the same place). Without sunshine it looks drab and the search for a hotel took some time. We ended up at the ‘best’ there was, with its leaking taps, lack of hot water and a small cockroach problem. It’s a matter of keeping all bags tightly zipped up and shaking cloths etc out before using them. BUT the food is super and the staff friendly. There are about 10 main streets criss-crossing each other. Our walk was disrupted by a downpour, sheltering at a shops entrance is normal and the only way to keep dry.
We’d seen all there was in town, so we took a day trip in an overfull local bus to the next place at danger to our limbs. The conductor loudly directed passengers to scrunch so tightly together that we were all but standing on each other’s feet. Though there was nothing that you would class as worthy of ‘seeing’ when we got out, it was good to have the space to move around.